пали | Комментарии |
5.Rūpamukhena maññanāvatthudassanaṃ saṅkhepoti katvā vuttaṃ "vitthāratopī"ti.
|
|
Tampi hi "yattha neva pathavī, na āpo, na tejo, na vāyo, na ākāsānañcāyatana"ntiādiggahaṇaṃ viya saṅkhepato pañcavokārabhavadassanaṃ hotīti.
|
|
Diṭṭhanti yaṃ cakkhudvārena katadassanakiriyāsamāpanaṃ, yañca cakkhu dvayaṃ passati passissati sati sambhave passeyya, taṃ sabbakālanti visesavacanicchāya abhāvato diṭṭhanteva vuttaṃ yathā "duddha"nti.
|
|
Tenāha "rūpāyatanassetaṃ adhivacana"nti.
|
|
Ayañca nayo sutādīsupi yojetabbo.
|
|
Sattāti rūpādīsu sattā visattāti sattā.
|
|
Sañjanaṭṭhena sāmaññasaddopi cesa satta-saddo "itthirūpe"ti visayavisesitattā idha purisavācako daṭṭhabbo.
|
|
Rattāti vatthaṃ viya raṅgajātena cittassa vipariṇāmakārakena chandarāgena rattā sārattā.
|
|
Giddhāti abhikaṅkhanasabhāvena abhigijjhanena giddhā gedhaṃ āpannā.
|
|
Gadhitāti ganthitā viya lobhena dummocanīyabhāvena ārammaṇe paṭibaddhā.
|
|
Mucchitāti kilesavasena visaññībhūtā viya anaññakiccā mucchaṃ mohaṃ āpannā.
|
|
Ajjhosannāti visaye aññasādhāraṇe viya katvā gilitvā pariniṭṭhāpetvā viya ṭhitā.
|
|
Imināti suvaṇṇavaṇṇādiākārena.
|
|
Maṅgalaṃ amaṅgalanti īdisaṃ diṭṭhaṃ maṅgalaṃ, īdisaṃ amaṅgalanti.
|
|
Rūpasmiṃ attānaṃ samanupassananayenāti idaṃ vedanādiarūpadhamme, rūpāyatanavinimuttasabbadhamme vā attato gahetvā tato ajjhattikaṃ, bāhiraṃ vā rūpāyatanaṃ tassokāsabhāvena parikappetvā "so kho pana me ayaṃ attā imasmiṃ rūpāyatane"ti maññanto diṭṭhasmiṃ maññatīti imaṃ nayaṃ sandhāya vuttaṃ.
|
|
"Pathavito maññatī"tiādīsu yathā "saupakaraṇassa attano vā parassa vā"tiādimaññanāpavatti dassitā, evaṃ "diṭṭhato maññatī"tiādīsu sakkā taṃ dassetunti āha "tesaṃ pathavīvāre vuttanayeneva veditabba"nti.
|
|
Āhaccāti visayaṃ anvāya, patvāti attho.
|
|
Tenāha "upagantvā"ti.
|
|
Aññamaññasaṃsileseti cakkhurūpasotasaddā viya dure ahutvā aññamaññaṃ alliyane.
|
|
Manasā viññātaṃ kevalanti attho.
|
|
Itarānipi hi manasā viññāyantīti.
|
|
Sesehi sattahi āyatanehi paññattiyā asaṅgahitattā tampi saṅgahetvā dassetuṃ "dhammārammaṇassa vā"ti vuttaṃ.
|
|
Dvīsupi vikappesu lokuttarānampi saṅgaho āpannoti āha "idha pana sakkāyapariyāpannameva labbhatī"ti.
|
|
Vitthāroti maññanānaṃ pavattanākāravitthāro.
|
|
Etthāti etesu sutavārādīsu.
|
|
Diṭṭhasutavārādivaṇṇanā niṭṭhitā.
|
|