| пали | Комментарии |
|
131.Atha kho rājā pasenadi kosalo divā divassa yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā ekamantaṃ nisinnaṃ kho rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ bhagavā etadavoca – "handa, kuto nu tvaṃ, mahārāja, āgacchasi divā divassā"ti?
|
|
|
"Idha, bhante, sāvatthiyaṃ seṭṭhi gahapati kālaṅkato.
|
|
|
Tamahaṃ aputtakaṃ sāpateyyaṃ rājantepuraṃ atiharitvā āgacchāmi.
|
|
|
Sataṃ, bhante, satasahassāni hiraññasseva, ko pana vādo rūpiyassa!
|
|
|
Tassa kho pana, bhante, seṭṭhissa gahapatissa evarūpo bhattabhogo ahosi – kaṇājakaṃ bhuñjati bilaṅgadutiyaṃ.
|
|
|
Evarūpo vatthabhogo ahosi – sāṇaṃ dhāreti tipakkhavasanaṃ.
|
|
|
Evarūpo yānabhogo ahosi – jajjararathakena yāti paṇṇachattakena dhāriyamānenā"ti.
|
|
|
"Evametaṃ, mahārāja, evametaṃ, mahārāja!
|
|
|
Bhūtapubbaṃ so, mahārāja, seṭṭhi gahapati taggarasikhiṃ nāma paccekasambuddhaṃ piṇḍapātena paṭipādesi.
|
|
|
'Detha samaṇassa piṇḍa'nti vatvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi.
|
|
|
Datvā ca pana pacchā vippaṭisārī ahosi – 'varametaṃ piṇḍapātaṃ dāsā vā kammakarā vā bhuñjeyyu'nti.
|
|
|
Bhātu ca pana ekaputtakaṃ sāpateyyassa kāraṇā jīvitā voropesi.
|
|
|
"Yaṃ kho so, mahārāja, seṭṭhi gahapati taggarasikhiṃ paccekasambuddhaṃ piṇḍapātena paṭipādesi, tassa kammassa vipākena sattakkhattuṃ sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajji.
|
|
|
Tasseva kammassa vipākāvasesena imissāyeva sāvatthiyā sattakkhattuṃ seṭṭhittaṃ kāresi.
|
|
|
Yaṃ kho so, mahārāja, seṭṭhi gahapati datvā pacchā vippaṭisārī ahosi – 'varametaṃ piṇḍapātaṃ dāsā vā kammakarā vā bhuñjeyyu'nti, tassa kammassa vipākena nāssuḷārāya bhattabhogāya cittaṃ namati, nāssuḷārāya vatthabhogāya cittaṃ namati, nāssuḷārāya yānabhogāya cittaṃ namati, nāssuḷārānaṃ pañcannaṃ kāmaguṇānaṃ bhogāya cittaṃ namati.
|
|
|
Yaṃ kho so, mahārāja, seṭṭhi gahapati bhātu ca pana ekaputtakaṃ sāpateyyassa kāraṇā jīvitā voropesi, tassa kammassa vipākena bahūni vassāni bahūni vassasatāni bahūni vassasahassāni bahūni vassasatasahassāni niraye paccittha.
|
|
|
Tasseva kammassa vipākāvasesena idaṃ sattamaṃ aputtakaṃ sāpateyyaṃ rājakosaṃ paveseti.
|
|
|
Tassa kho, mahārāja, seṭṭhissa gahapatissa purāṇañca puññaṃ parikkhīṇaṃ, navañca puññaṃ anupacitaṃ.
|
|
|
Ajja pana, mahārāja, seṭṭhi gahapati mahāroruve niraye paccatī"ti.
|
|
|
"Evaṃ, bhante, seṭṭhi gahapati mahāroruvaṃ nirayaṃ upapanno"ti.
|
|
|
"Evaṃ, mahārāja, seṭṭhi gahapati mahāroruvaṃ nirayaṃ upapanno"ti.
|
|
|
Idamavoca - pe -.
|
|
|
"Dhaññaṃ dhanaṃ rajataṃ jātarūpaṃ, pariggahaṃ vāpi yadatthi kiñci;
|
|
|
Dāsā kammakarā pessā, ye cassa anujīvino.
|
|
|
"Sabbaṃ nādāya gantabbaṃ, sabbaṃ nikkhippagāminaṃ [nikkhīpagāminaṃ (syā. kaṃ. ka.)] ;
|
|
|
Yañca karoti kāyena, vācāya uda cetasā.
|
|
|
"Tañhi tassa sakaṃ hoti, tañca ādāya gacchati;
|
|
|
Tañcassa anugaṃ hoti, chāyāva anapāyinī.
|
|
|
"Tasmā kareyya kalyāṇaṃ, nicayaṃ samparāyikaṃ;
|
|
|
Puññāni paralokasmiṃ, patiṭṭhā honti pāṇina"ntntti.
|
|
|
Dutiyo vaggo.
|
|
|
Tassuddānaṃ –
|
|
|
Jaṭilā pañca rājāno, doṇapākakurena ca;
|
|
|
Saṅgāmena dve vuttāni, mallikā [dhītarā (bahūsu)] dve appamādena ca;
|
|
|
Aputtakena dve vuttā, vaggo tena pavuccatīti.
|
|