пали | Комментарии |
123.Sāvatthinidānaṃ.
|
|
Tena kho pana samayena pañcannaṃ rājūnaṃ pasenadipamukhānaṃ pañcahi kāmaguṇehi samappitānaṃ samaṅgībhūtānaṃ paricārayamānānaṃ ayamantarākathā udapādi – "kiṃ nu kho kāmānaṃ agga"nti?
|
|
Tatrekacce [tatreke (sī. pī.)] evamāhaṃsu – "rūpā kāmānaṃ agga"nti.
|
|
Ekacce evamāhaṃsu – "saddā kāmānaṃ agga"nti.
|
|
Ekacce evamāhaṃsu – "gandhā kāmānaṃ agga"nti.
|
|
Ekacce evamāhaṃsu – "rasā kāmānaṃ agga"nti.
|
|
Ekacce evamāhaṃsu – "phoṭṭhabbā kāmānaṃ agga"nti.
|
|
Yato kho te rājāno nāsakkhiṃsu aññamaññaṃ saññāpetuṃ.
|
|
Atha kho rājā pasenadi kosalo te rājāno etadavoca – "āyāma, mārisā, yena bhagavā tenupasaṅkamissāma; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etamatthaṃ paṭipucchissāma.
|
|
Yathā no bhagavā byākarissati tathā naṃ dhāressāmā"ti [dhāreyyāmāti (sī. syā. kaṃ. pī.)].
|
|
"Evaṃ, mārisā"ti kho te rājāno rañño pasenadissa kosalassa paccassosuṃ.
|
|
Atha kho te pañca rājāno pasenadipamukhā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu.
|
|
Ekamantaṃ nisinno kho rājā pasenadi kosalo bhagavantaṃ etadavoca – "idha, bhante, amhākaṃ pañcannaṃ rājūnaṃ pañcahi kāmaguṇehi samappitānaṃ samaṅgībhūtānaṃ paricārayamānānaṃ ayamantarākathā udapādi – 'kiṃ nu kho kāmānaṃ agga'nti?
|
|
Ekacce evamāhaṃsu – 'rūpā kāmānaṃ agga'nti.
|
|
Ekacce evamāhaṃsu – 'saddā kāmānaṃ agga'nti.
|
|
Ekacce evamāhaṃsu – 'gandhā kāmānaṃ agga'nti.
|
|
Ekacce evamāhaṃsu – 'rasā kāmānaṃ agga'nti.
|
|
Ekacce evamāhaṃsu – 'phoṭṭhabbā kāmānaṃ agga'nti.
|
|
Kiṃ nu kho, bhante, kāmānaṃ agga"nti?
|
|
"Manāpapariyantaṃ khvāhaṃ, mahārāja, pañcasu kāmaguṇesu agganti vadāmi.
|
|
Teva [te ca (sī. pī. ka.), ye ca (syā. kaṃ.)], mahārāja, rūpā ekaccassa manāpā honti, teva [te ca (sī. pī. ka.)] rūpā ekaccassa amanāpā honti.
|
|
Yehi ca yo rūpehi attamano hoti paripuṇṇasaṅkappo, so tehi rūpehi aññaṃ rūpaṃ uttaritaraṃ vā paṇītataraṃ vā na pattheti.
|
|
Te tassa rūpā paramā honti.
|
|
Te tassa rūpā anuttarā honti.
|
|
"Teva, mahārāja, saddā ekaccassa manāpā honti, teva saddā ekaccassa amanāpā honti.
|
|
Yehi ca yo saddehi attamano hoti paripuṇṇasaṅkappo, so tehi saddehi aññaṃ saddaṃ uttaritaraṃ vā paṇītataraṃ vā na pattheti.
|
|
Te tassa saddā paramā honti.
|
|
Te tassa saddā anuttarā honti.
|
|
"Teva, mahārāja, gandhā ekaccassa manāpā honti, teva gandhā ekaccassa amanāpā honti.
|
|
Yehi ca yo gandhehi attamano hoti paripuṇṇasaṅkappo, so tehi gandhehi aññaṃ gandhaṃ uttaritaraṃ vā paṇītataraṃ vā na pattheti.
|
|
Te tassa gandhā paramā honti.
|
|
Te tassa gandhā anuttarā honti.
|
|
"Teva, mahārāja, rasā ekaccassa manāpā honti, teva rasā ekaccassa amanāpā honti.
|
|
Yehi ca yo rasehi attamano hoti paripuṇṇasaṅkappo, so tehi rasehi aññaṃ rasaṃ uttaritaraṃ vā paṇītataraṃ vā na pattheti.
|
|
Te tassa rasā paramā honti.
|
|
Te tassa rasā anuttarā honti.
|
|
"Teva, mahārāja, phoṭṭhabbā ekaccassa manāpā honti, teva phoṭṭhabbā ekaccassa amanāpā honti.
|
|
Yehi ca yo phoṭṭhabbehi attamano hoti paripuṇṇasaṅkappo, so tehi phoṭṭhabbehi aññaṃ phoṭṭhabbaṃ uttaritaraṃ vā paṇītataraṃ vā na pattheti.
|
|
Te tassa phoṭṭhabbā paramā honti.
|
|
Te tassa phoṭṭhabbā anuttarā hontī"ti.
|
|
Tena kho pana samayena candanaṅgaliko upāsako tassaṃ parisāyaṃ nisinno hoti.
|
|
Atha kho candanaṅgaliko upāsako uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā bhagavantaṃ etadavoca – "paṭibhāti maṃ bhagavā, paṭibhāti maṃ sugatā"ti.
|
|
"Paṭibhātu taṃ candanaṅgalikā"ti bhagavā avoca.
|
|
Atha kho candanaṅgaliko upāsako bhagavato sammukhā tadanurūpāya gāthāya abhitthavi –
|
|
"Padumaṃ yathā kokanadaṃ sugandhaṃ,
|
|
Pāto siyā phullamavītagandhaṃ;
|
|
Aṅgīrasaṃ passa virocamānaṃ,
|
|
Tapantamādiccamivantalikkhe"ti.
|
|
Atha kho te pañca rājāno candanaṅgalikaṃ upāsakaṃ pañcahi uttarāsaṅgehi acchādesuṃ.
|
|
Atha kho candanaṅgaliko upāsako tehi pañcahi uttarāsaṅgehi bhagavantaṃ acchādesīti.
|
|