| пали | Комментарии |
|
191."Sotānugatānaṃ, bhikkhave, dhammānaṃ, vacasā paricitānaṃ, manasānupekkhitānaṃ, diṭṭhiyā suppaṭividdhānaṃ cattāro ānisaṃsā pāṭikaṅkhā.
|
|
|
Katame cattāro?
|
|
|
Idha, bhikkhave, bhikkhu dhammaṃ pariyāpuṇāti – suttaṃ, geyyaṃ, veyyākaraṇaṃ, gāthaṃ, udānaṃ, itivuttakaṃ, jātakaṃ, abbhutadhammaṃ, vedallaṃ.
|
|
|
Tassa te dhammā sotānugatā honti, vacasā paricitā, manasānupekkhitā, diṭṭhiyā suppaṭividdhā.
|
|
|
So muṭṭhassati [muṭṭhassatī (sī.)] kālaṃ kurumāno aññataraṃ devanikāyaṃ upapajjati.
|
|
|
Tassa tattha sukhino dhammapadā plavanti [pilapanti (sī. syā. kaṃ. pī.)].
|
|
|
Dandho, bhikkhave, satuppādo; atha so satto khippaṃyeva visesagāmī hoti.
|
|
|
Sotānugatānaṃ, bhikkhave, dhammānaṃ, vacasā paricitānaṃ, manasānupekkhitānaṃ, diṭṭhiyā suppaṭividdhānaṃ ayaṃ paṭhamo ānisaṃso pāṭikaṅkho.
|
|
|
"Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu dhammaṃ pariyāpuṇāti – suttaṃ, geyyaṃ, veyyākaraṇaṃ, gāthaṃ, udānaṃ, itivuttakaṃ, jātakaṃ, abbhutadhammaṃ, vedallaṃ.
|
|
|
Tassa te dhammā sotānugatā honti, vacasā paricitā, manasānupekkhitā, diṭṭhiyā suppaṭividdhā.
|
|
|
So muṭṭhassati kālaṃ kurumāno aññataraṃ devanikāyaṃ upapajjati.
|
|
|
Tassa tattha na heva kho sukhino dhammapadā plavanti; api ca kho bhikkhu iddhimā cetovasippatto devaparisāyaṃ dhammaṃ deseti.
|
|
|
Tassa evaṃ hoti – 'ayaṃ vā so dhammavinayo, yatthāhaṃ pubbe brahmacariyaṃ acari'nti.
|
|
|
Dandho, bhikkhave, satuppādo; atha so satto khippameva visesagāmī hoti.
|
|
|
Seyyathāpi, bhikkhave, puriso kusalo bherisaddassa.
|
|
|
So addhānamaggappaṭipanno bherisaddaṃ suṇeyya.
|
|
|
Tassa na heva kho assa kaṅkhā vā vimati vā – 'bherisaddo nu kho, na nu kho bherisaddo'ti!
|
|
|
Atha kho bherisaddotveva niṭṭhaṃ gaccheyya.
|
|
|
Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu dhammaṃ pariyāpuṇāti – suttaṃ, geyyaṃ, veyyākaraṇaṃ, gāthaṃ, udānaṃ, itivuttakaṃ, jātakaṃ, abbhutadhammaṃ, vedallaṃ.
|
|
|
Tassa te dhammā sotānugatā honti, vacasā paricitā, manasānupekkhitā, diṭṭhiyā suppaṭividdhā.
|
|
|
So muṭṭhassati kālaṃ kurumāno aññataraṃ devanikāyaṃ upapajjati.
|
|
|
Tassa tattha na heva kho sukhino dhammapadā plavanti; api ca kho bhikkhu iddhimā cetovasippatto devaparisāyaṃ dhammaṃ deseti.
|
|
|
Tassa evaṃ hoti – 'ayaṃ vā so dhammavinayo, yatthāhaṃ pubbe brahmacariyaṃ acari'nti.
|
|
|
Dandho, bhikkhave, satuppādo; atha so satto khippaṃyeva visesagāmī hoti.
|
|
|
Sotānugatānaṃ, bhikkhave, dhammānaṃ, vacasā paricitānaṃ, manasānupekkhitānaṃ, diṭṭhiyā suppaṭividdhānaṃ ayaṃ dutiyo ānisaṃso pāṭikaṅkho.
|
|
|
"Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu dhammaṃ pariyāpuṇāti – suttaṃ, geyyaṃ, veyyākaraṇaṃ, gāthaṃ, udānaṃ, itivuttakaṃ, jātakaṃ, abbhutadhammaṃ, vedallaṃ.
|
|
|
Tassa te dhammā sotānugatā honti, vacasā paricitā, manasānupekkhitā, diṭṭhiyā suppaṭividdhā.
|
|
|
So muṭṭhassati kālaṃ kurumāno aññataraṃ devanikāyaṃ upapajjati.
|
|
|
Tassa tattha na heva kho sukhino dhammapadā plavanti, napi bhikkhu iddhimā cetovasippatto devaparisāyaṃ dhammaṃ deseti; api ca kho devaputto devaparisāyaṃ dhammaṃ deseti.
|
|
|
Tassa evaṃ hoti – 'ayaṃ vā so dhammavinayo, yatthāhaṃ pubbe brahmacariyaṃ acari'nti.
|
|
|
Dandho, bhikkhave, satuppādo; atha so satto khippaṃyeva visesagāmī hoti.
|
|
|
Seyyathāpi, bhikkhave, puriso kusalo saṅkhasaddassa.
|
|
|
So addhānamaggappaṭipanno saṅkhasaddaṃ suṇeyya.
|
|
|
Tassa na heva kho assa kaṅkhā vā vimati vā – 'saṅkhasaddo nu kho, na nu kho saṅkhasaddo'ti!
|
|
|
Atha kho saṅkhasaddotveva niṭṭhaṃ gaccheyya.
|
|
|
Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu dhammaṃ pariyāpuṇāti – suttaṃ, geyyaṃ, veyyākaraṇaṃ, gāthaṃ, udānaṃ, itivuttakaṃ, jātakaṃ, abbhutadhammaṃ, vedallaṃ.
|
|
|
Tassa te dhammā sotānugatā honti, vacasā paricitā, manasānupekkhitā, diṭṭhiyā suppaṭividdhā.
|
|
|
So muṭṭhassati kālaṃ kurumāno aññataraṃ devanikāyaṃ upapajjati.
|
|
|
Tassa tattha na heva kho sukhino dhammapadā plavanti, napi bhikkhu iddhimā cetovasippatto devaparisāyaṃ dhammaṃ deseti; api ca kho devaputto devaparisāyaṃ dhammaṃ deseti.
|
|
|
Tassa evaṃ hoti – 'ayaṃ vā so dhammavinayo, yatthāhaṃ pubbe brahmacariyaṃ acari'nti.
|
|
|
Dandho, bhikkhave, satuppādo; atha so satto khippaṃyeva visesagāmī hoti.
|
|
|
Sotānugatānaṃ, bhikkhave, dhammānaṃ, vacasā paricitānaṃ, manasānupekkhitānaṃ, diṭṭhiyā suppaṭividdhānaṃ ayaṃ tatiyo ānisaṃso pāṭikaṅkho.
|
|
|
"Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu dhammaṃ pariyāpuṇāti – suttaṃ, geyyaṃ, veyyākaraṇaṃ, gāthaṃ, udānaṃ, itivuttakaṃ, jātakaṃ, abbhutadhammaṃ, vedallaṃ.
|
|
|
Tassa te dhammā sotānugatā honti, vacasā paricitā, manasānupekkhitā, diṭṭhiyā suppaṭividdhā.
|
|
|
So muṭṭhassati kālaṃ kurumāno aññataraṃ devanikāyaṃ upapajjati.
|
|
|
Tassa tattha na heva kho sukhino dhammapadā plavanti, napi bhikkhu iddhimā cetovasippatto devaparisāyaṃ dhammaṃ deseti, napi devaputto devaparisāyaṃ dhammaṃ deseti; api ca kho opapātiko opapātikaṃ sāreti – 'sarasi tvaṃ, mārisa, sarasi tvaṃ, mārisa, yattha mayaṃ pubbe brahmacariyaṃ acarimhā'ti.
|
|
|
So evamāha – 'sarāmi, mārisa, sarāmi, mārisā'ti.
|
|
|
Dandho, bhikkhave, satuppādo; atha so satto khippaṃyeva visesagāmī hoti.
|
|
|
Seyyathāpi, bhikkhave, dve sahāyakā sahapaṃsukīḷikā [sahapaṃsukīḷakā (syā. kaṃ.)].
|
|
|
Te kadāci karahaci aññamaññaṃ samāgaccheyyuṃ.
|
|
|
Añño pana [samāgaccheyyuṃ, tamenaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)] sahāyako sahāyakaṃ evaṃ vadeyya – 'idampi, samma, sarasi, idampi, samma, sarasī'ti.
|
|
|
So evaṃ vadeyya – 'sarāmi, samma, sarāmi, sammā'ti.
|
|
|
Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu dhammaṃ pariyāpuṇāti – suttaṃ, geyyaṃ, veyyākaraṇaṃ, gāthaṃ, udānaṃ, itivuttakaṃ, jātakaṃ, abbhutadhammaṃ, vedallaṃ.
|
|
|
Tassa te dhammā sotānugatā honti, vacasā paricitā, manasānupekkhitā, diṭṭhiyā suppaṭividdhā.
|
|
|
So muṭṭhassati kālaṃ kurumāno aññataraṃ devanikāyaṃ upapajjati.
|
|
|
Tassa tattha na heva kho sukhino dhammapadā plavanti, napi bhikkhu iddhimā cetovasippatto devaparisāyaṃ dhammaṃ deseti, napi devaputto devaparisāyaṃ dhammaṃ deseti; api ca kho opapātiko opapātikaṃ sāreti – 'sarasi tvaṃ, mārisa, sarasi tvaṃ, mārisa, yattha mayaṃ pubbe brahmacariyaṃ acarimhā'ti.
|
|
|
So evamāha – 'sarāmi, mārisa, sarāmi, mārisā'ti.
|
|
|
Dandho, bhikkhave, satuppādo; atha kho so satto khippaṃyeva visesagāmī hoti.
|
|
|
Sotānugatānaṃ, bhikkhave, dhammānaṃ, vacasā paricitānaṃ, manasānupekkhitānaṃ, diṭṭhiyā suppaṭividdhānaṃ ayaṃ catuttho ānisaṃso pāṭikaṅkho.
|
|
|
Sotānugatānaṃ, bhikkhave, dhammānaṃ, vacasā paricitānaṃ, manasānupekkhitānaṃ diṭṭhiyā suppaṭividdhānaṃ ime cattāro ānisaṃsā pāṭikaṅkhā"ti.
|
|
|
Paṭhamaṃ.
|
|