| пали | Комментарии |
|
43.Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi.
|
|
|
Ekamantaṃ nisinnaṃ kho anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ bhagavā etadavoca –
|
|
|
"Pañcime, gahapati, dhammā iṭṭhā kantā manāpā dullabhā lokasmiṃ.
|
|
|
Katame pañca?
|
|
|
Āyu, gahapati, iṭṭho kanto manāpo dullabho lokasmiṃ; vaṇṇo iṭṭho kanto manāpo dullabho lokasmiṃ; sukhaṃ iṭṭhaṃ kantaṃ manāpaṃ dullabhaṃ lokasmiṃ; yaso iṭṭho kanto manāpo dullabho lokasmiṃ; saggā iṭṭhā kantā manāpā dullabhā lokasmiṃ.
|
|
|
Ime kho, gahapati, pañca dhammā iṭṭhā kantā manāpā dullabhā lokasmiṃ.
|
|
|
"Imesaṃ kho, gahapati, pañcannaṃ dhammānaṃ iṭṭhānaṃ kantānaṃ manāpānaṃ dullabhānaṃ lokasmiṃ na āyācanahetu vā patthanāhetu vā [na patthanāhetu vā (syā. kaṃ. pī.)] paṭilābhaṃ vadāmi.
|
|
|
Imesaṃ kho, gahapati, pañcannaṃ dhammānaṃ iṭṭhānaṃ kantānaṃ manāpānaṃ dullabhānaṃ lokasmiṃ āyācanahetu vā patthanāhetu vā paṭilābho abhavissa, ko idha kena hāyetha?
|
|
|
"Na kho, gahapati, arahati ariyasāvako āyukāmo āyuṃ āyācituṃ vā abhinandituṃ vā āyussa vāpi hetu.
|
|
|
Āyukāmena, gahapati, ariyasāvakena āyusaṃvattanikā paṭipadā paṭipajjitabbā.
|
|
|
Āyusaṃvattanikā hissa paṭipadā paṭipannā āyupaṭilābhāya saṃvattati.
|
|
|
So lābhī hoti āyussa dibbassa vā mānusassa vā.
|
|
|
"Na kho, gahapati, arahati ariyasāvako vaṇṇakāmo vaṇṇaṃ āyācituṃ vā abhinandituṃ vā vaṇṇassa vāpi hetu.
|
|
|
Vaṇṇakāmena, gahapati, ariyasāvakena vaṇṇasaṃvattanikā paṭipadā paṭipajjitabbā.
|
|
|
Vaṇṇasaṃvattanikā hissa paṭipadā paṭipannā vaṇṇapaṭilābhāya saṃvattati.
|
|
|
So lābhī hoti vaṇṇassa dibbassa vā mānusassa vā.
|
|
|
"Na kho, gahapati, arahati ariyasāvako sukhakāmo sukhaṃ āyācituṃ vā abhinandituṃ vā sukhassa vāpi hetu.
|
|
|
Sukhakāmena, gahapati, ariyasāvakena sukhasaṃvattanikā paṭipadā paṭipajjitabbā.
|
|
|
Sukhasaṃvattanikā hissa paṭipadā paṭipannā sukhapaṭilābhāya saṃvattati.
|
|
|
So lābhī hoti sukhassa dibbassa vā mānusassa vā.
|
|
|
"Na kho, gahapati, arahati ariyasāvako yasakāmo yasaṃ āyācituṃ vā abhinandituṃ vā yasassa vāpi hetu.
|
|
|
Yasakāmena, gahapati, ariyasāvakena yasasaṃvattanikā paṭipadā paṭipajjitabbā.
|
|
|
Yasasaṃvattanikā hissa paṭipadā paṭipannā yasapaṭilābhāya saṃvattati.
|
|
|
So lābhī hoti yasassa dibbassa vā mānusassa vā.
|
|
|
"Na kho, gahapati, arahati ariyasāvako saggakāmo saggaṃ āyācituṃ vā abhinandituṃ vā saggānaṃ vāpi hetu.
|
|
|
Saggakāmena, gahapati, ariyasāvakena saggasaṃvattanikā paṭipadā paṭipajjitabbā.
|
|
|
Saggasaṃvattanikā hissa paṭipadā paṭipannā saggapaṭilābhāya saṃvattati.
|
|
|
So lābhī hoti saggāna"nti.
|
|
|
"Āyuṃ vaṇṇaṃ yasaṃ kittiṃ, saggaṃ uccākulīnataṃ;
|
|
|
Ratiyo patthayānena [patthayamānena (ka.)], uḷārā aparāparā.
|
|
|
"Appamādaṃ pasaṃsanti, puññakiriyāsu paṇḍitā;
|
|
|
"Appamatto ubho atthe, adhigaṇhāti paṇḍito.
|
|
|
"Diṭṭhe dhamme ca [diṭṭheva dhamme (sī.)] yo attho, yo cattho samparāyiko;
|
|
|
Atthābhisamayā dhīro, paṇḍitoti pavuccatī"ti. tatiyaṃ;
|
|