| пали | khantibalo - русский
|
Комментарии |
|
193.Evaṃme sutanti mahāvacchasuttaṃ.
|
|
|
|
Tattha sahakathīti saddhiṃvādo, bahuṃ mayā tumhehi saddhiṃ kathitapubbanti kathaṃ sāreti mettiṃ ghaṭeti.
|
|
|
|
Purimāni hi dve suttāni etasseva kathitāni, saṃyuttake abyākatasaṃyuttaṃ (saṃ. ni. 4.416 ādayo) nāma etasseva kathitaṃ – "kiṃ nu kho, bho gotama, sassato loko idameva saccaṃ moghamaññanti abyākatameta"nti evaṃ ekuttaranikāyepi iminā saddhiṃ kathitaṃ atthiyeva.
|
|
|
|
Tasmā evamāha.
|
|
|
|
Sammāsambuddhopi tassa āgatāgatassa saṅgahaṃ katvā okāsamakāsiyeva.
|
|
|
|
Kasmā?
|
|
|
|
Ayañhi sassatadiṭṭhiko, sassatadiṭṭhikā ca sīghaṃ laddhiṃ na vissajjenti, vasātelamakkhitapilotikā viya cirena sujjhanti.
|
|
|
|
Passati ca bhagavā – "ayaṃ paribbājako kāle gacchante gacchante laddhiṃ vissajjetvā mama santike pabbajitvā cha abhiññāyo sacchikatvā abhiññātasāvako bhavissatī"ti.
|
|
|
|
Tasmā tassa āgatāgatassa saṅgahaṃ katvā okāsamakāsiyeva.
|
|
|
|
Idaṃ panassa pacchimagamanaṃ.
|
|
|
|
So hi imasmiṃ sutte taraṇaṃ vā hotu ataraṇaṃ vā, yaṭṭhiṃ otaritvā udake patamāno viya samaṇassa gotamassa santikaṃ gantvā pabbajissāmīti sanniṭṭhānaṃ katvā āgato.
|
|
|
|
Tasmā dhammadesanaṃ yācanto sādhu me bhavaṃ gotamotiādimāha.
|
|
|
|
Tassa bhagavā mūlavasena saṃkhittadesanaṃ, kammapathavasena vitthāradesanaṃ desesi.
|
|
|
|
Mūlavasena cettha atisaṃkhittā desanā, kammapathavasena saṃkhittā vitthārasadisā.
|
|
|
|
Buddhānaṃ pana nippariyāyena vitthāradesanā nāma natthi.
|
|
|
|
Catuvīsatisamantapaṭṭhānampi hi sattapakaraṇe abhidhammapiṭake ca sabbaṃ saṃkhittameva.
|
|
|
|
Tasmā mūlavasenāpi kammapathavasenāpi saṃkhittameva desesīti veditabbo.
|
|
|
|
194.Tattha pāṇātipātā veramaṇī kusalantiādīsu paṭipāṭiyā sattadhammā kāmāvacarā, anabhijjhādayo tayo catubhūmikāpi vaṭṭanti.
|
|
|
|
Yatokho, vaccha, bhikkhunoti kiñcāpi aniyametvā vuttaṃ, yathā pana jīvakasutte ca caṅkīsutte ca, evaṃ imasmiṃ sutte ca attānameva sandhāyetaṃ bhagavatā vuttanti veditabbaṃ.
|
"Когда, Ваччха, у монаха": это сказано ни на кого не указав. Подобно Дживака сутте и Чанки сутте в этой сутте следует понимать, что это было сказано Благословенным в отношении себя.
|
|
|
195.Atthipanāti kiṃ pucchāmīti pucchati?
|
"есть ли": зачем он это спрашивает?
|
|
|
Ayaṃ kirassa laddhi – "tasmiṃ tasmiṃ sāsane satthāva arahā hoti, sāvako pana arahattaṃ pattuṃ samattho natthi.
|
Якобы у него было такое представление: "В той или иной системе лишь учитель является арахантом, но ученики не способны достичь архатства.
|
|
|
Samaṇo ca gotamo 'yato kho, vaccha, bhikkhuno'ti ekaṃ bhikkhuṃ kathento viya katheti, atthi nu kho samaṇassa gotamassa sāvako arahattappatto"ti.
|
И отшельник Готама, говоря "Когда, Ваччха, у монаха" говорит как будто говоря об одном монахе. Есть ли у отшельника Готамы ученик, который достиг Архатства?"
|
|
|
Etamatthaṃ pucchissāmīti pucchati.
|
Спрошу-ко я его об этом." - спрашивает.
|
|
|
Tattha tiṭṭhatūti bhavaṃ tāva gotamo tiṭṭhatu, bhavañhi loke pākaṭo arahāti attho.
|
Здесь "Помимо" означает помимо любезного Готамы, смысл в том, что любезный очевидно является арахантом в мире.
|
|
|
Tasmiṃ byākate uttari bhikkhunīādīnaṃ vasena pañhaṃ pucchi, bhagavāpissa byākāsi.
|
Когда на это было отвечено, он задал вопрос в отношении монахинь и прочих, а Благословенный ему отвечал.
|
|
|
196.Ārādhakoti sampādako paripūrako.
|
|
|
|
197.Sekhāya vijjāya pattabbanti heṭṭhimaphalattayaṃ pattabbaṃ.
|
|
|
|
Taṃ sabbaṃ mayā anuppattanti vadati.
|
|
|
|
Vitaṇḍavādī panāha – "katame dhammā sekkhā?
|
|
|
|
Cattāro maggā apariyāpannā heṭṭhimāni ca tīṇi sāmaññaphalānī"ti (dha. sa. 1023) vacanato arahattamaggopi anena pattoyeva.
|
|
|
|
Phalaṃ pana apattaṃ, tassa pattiyā uttari yogaṃ kathāpetīti.
|
|
|
|
So evaṃ saññāpetabbo –
|
|
|
|
"Yo ve kilesāni pahāya pañca,
|
|
|
|
Paripuṇṇasekho aparihānadhammo;
|
|
|
|
Cetovasippatto samāhitindriyo,
|
|
|
|
Sa ve ṭhitattoti naro pavuccatī"ti. (a. ni. 4.5);
|
|
|
|
Anāgāmipuggalo hi ekantaparipuṇṇasekho.
|
|
|
|
Taṃ sandhāya "sekhāya vijjāya pattabba"nti āha.
|
|
|
|
Maggassa pana ekacittakkhaṇikattā tattha ṭhitassa pucchā nāma natthi.
|
|
|
|
Iminā suttena maggopi bahucittakkhaṇiko hotūti ce.
|
|
|
|
Etaṃ na buddhavacanaṃ, vuttagāthāya ca attho virujjhati.
|
|
|
|
Tasmā anāgāmiphale ṭhatvā arahattamaggassa vipassanaṃ kathāpetīti veditabbo.
|
|
|
|
Yasmā panassa na kevalaṃ suddhaarahattasseva upanissayo, channampi abhiññānaṃ upanissayo atthi, tasmā bhagavā – "evamayaṃ samathe kammaṃ katvā pañca abhiññā nibbattessati, vipassanāya kammaṃ katvā arahattaṃ pāpuṇissati.
|
|
|
|
Evaṃ chaḷabhiñño mahāsāvako bhavissatī"ti vipassanāmattaṃ akathetvā samathavipassanā ācikkhi.
|
|
|
|
198.Satisatiāyataneti sati satikāraṇe.
|
|
|
|
Kiñcettha kāraṇaṃ?
|
|
|
|
Abhiññā vā abhiññāpādakajjhānaṃ vā avasāne pana arahattaṃ vā kāraṇaṃ arahattassa vipassanā vāti veditabbaṃ.
|
|
|
|
200.Pariciṇṇo me bhagavāti satta hi sekhā bhagavantaṃ paricaranti nāma, khīṇāsavena bhagavā pariciṇṇo hoti.
|
|
|
|
Iti saṅkhepena arahattaṃ byākaronto thero evamāha.
|
|
|
|
Te pana bhikkhū tamatthaṃ na jāniṃsu, ajānantāva tassa vacanaṃ sampaṭicchitvā.
|
|
|
|
Bhagavato ārocesuṃ.
|
|
|
|
Devatāti tesaṃ guṇānaṃ lābhī devatā.
|
|
|
|
Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
|
|
|
|
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
|
|
|
|
Mahāvacchasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
|
|
|